Pinot Noir is misschien wel de meest verleidelijke, maar ook de meest wispelturige druif ter wereld. Voor velen is het de heilige graal van de wijnwereld. Deze druif, die bekend staat als het 'genereuze hart' van de Bourgogne, heeft een geschiedenis die duizendtallen jaren teruggaat. Waar andere druiven zoals Cabernet Sauvignon zich gedragen als een betrouwbare rots in de branding, gedraagt de Pinot Noir zich als een gevoelige kunstenaar. Hij heeft aandacht, liefde en de juiste bodem nodig om echt te kunnen schitteren.
Historisch gezien is de Pinot Noir onlosmakelijk verbonden met de monniken in de Middeleeuwen. De Cistercienzers en Benedictijnen in de Bourgogne observeerden kleine verschillen in hun wijngaarden en merkten op dat de Pinot Noir op de ene helling compleet anders smaakte dan op de andere. Dit was het prille begin van het concept 'terroir'. Tegenwoordig is deze druif populairder dan ooit, mede dankzij zijn veelzijdige karakter en de perfecte balans tussen rood fruit en aardse tonen. In deze pinot noir gids leggen we precies uit waar je op moet letten.
De zoektocht naar de beste pinot noir begint bij het begrijpen van zijn DNA. De schil van de Pinot Noir is uitzonderlijk dun. Dit heeft twee directe gevolgen voor de wijn: hij heeft minder kleurstoffen (waardoor hij vaak lichter en doorschijnend is in het glas) en minder tannines. Omdat hij minder 'bescherming' heeft van zijn schil, is hij vatbaat voor ziektes en grillige weersomstandigheden.
Een kwaliteit pinot noir is daarom bijna altijd het resultaat van vakmanschap en een koel klimaat. Wanneer we spreken over kwaliteit, kijken we naar de balans tussen zuren, alcohol en de intensiteit van het fruit. Een wijn die enkel naar alcohol smaakt, mist de essentie van deze delicate druif.
De beste pinot noir kiezen betekent dat je moet kijken naar regio's waar het overdag warm is maar 's nachts flink afkoelt. Dit behoudt de broodnodige zuren die de wijn fris houden. In kalkrijke bodems, zoals die in de COte d'Or, ontwikkelt de druif een ongekende elegantie. In zwaardere kleigronden wordt de wijn vaak wat gespierder en voller. Wanneer je de beste pinot noir zoekt, kijk je dus niet alleen naar het land, maar specifiek naar de helling en de bodemsamenstelling.
De manier waarop de druif wordt verwerkt is cruciaal voor de uiteindelijke stijl. Sommige makers kiezen voor 'whole bunch fermentation', waarbij de takjes mee vergisten voor extra structuur en kruidigheid. Anderen zweren bij rijping op Frans eikenhout. Een subtiel gebruik van hout zorgt voor tonen van vanille en specerijen zonder het delicate rode fruit te maskeren. Als er te veel nieuw hout wordt gebruikt, kan dit de verfijnde smaak van de verschillende pinot noir soorten volledig overschaduwen, wat zonde is van het fruitige karakter.
Om de beste pinot noir te kiezen die bij jouw palet past, moet je het verschil begrijpen tussen de 'Oude Wereld' en de 'Nieuwe Wereld'. De stijl kan namelijk enorm variëren per regio.
In de Bourgogne draait alles om finesse en aardse complexiteit. Je proeft frambozen, kersen, maar ook wat we 'sous-bois' noemen: de geur van een herfstbos na een regenbui. Deze wijnen zijn vaak wat lichter van kleur en hebben een hogere zuurgraad. Ze vragen om geduld; een goede Bourgogne ontwikkelt zich over jaren tot een meesterwerk van aroma's zoals truffel en leer. Dit zijn vaak de meest gezochte Bourgogne rode wijnen voor verzamelaars.
Landen als de Verenigde Staten (Oregon en Californië) en Nieuw-Zeeland produceren varianten die vaak wat fruitiger en guller zijn. De zonuren zorgen voor rijper fruit, denk aan zwarte kersen en pruimen.
Als je op zoek bent naar de beste pinot noir, zijn dit de regio's die je op het label wilt zien:
Je hoeft geen fortuin uit te geven om te genieten, maar bij deze druif geldt vaak: goedkoop is duurkoop. Omdat de druif zo lastig te verbouwen is, vind je onder de tien euro zelden een wijn die echt de essentie van de kwaliteit pinot noir vangt.
In de prijsklasse van 15 tot 25 euro vind je prachtige instappers uit de Elzas, Duitsland of de grotere regio's in Nieuw-Zeeland. Hier krijg je eerlijk fruit en die kenmerkende frisheid. Boven de 40 euro kom je in het domein van de 'Premier Cru' of 'Single Vineyard' wijnen, waar de diepgang en het bewaarpotentieel exponentieel toeslaan. Zie het als het verschil tussen een mooie print en het originele doek met textuur.
De hoge zuren en lage tannines maken Pinot Noir tot een absolute kampioen aan de eettafel. Waar een zware Cabernet Sauvignon een gerecht kan platwalsen, danst Pinot Noir om de smaken heen.
Gebruik voor alle pinot noir soorten een glas met een brede kelk (het bekende 'ballon'-glas). Hierdoor kan de wijn meer zuurstof krijgen, wat essentieel is om de complexe aroma's los te laten. Kijk naar de kleur: is het doorzichtig robijnrood of neigt het al naar dakpanrood? Wals de wijn voorzichtig en ruik diep. Herken je het fruit? Of ruik je eerder kruidnagel en natte aarde?
Een veel voorkomende valkuil bij het beste pinot noir kiezen is te veel focussen op een hoog alcoholpercentage. Juist de wijnen tussen de 12,5% en 13,5% tonen vaak de meeste elegantie. Te veel alcohol kan het subtiele boeket volledig maskeren.
Moet ik Pinot Noir gekoeld serveren? Ja, bij voorkeur iets koeler dan de gemiddelde rode wijn. Tussen de 14 en 16 graden Celsius is ideaal voor een optimale smaakbeleving.
Is Pinot Noir altijd een lichte wijn? Niet altijd. Hoewel de meeste varianten elegant zijn, kunnen exemplaren uit warmere regio's zoals Californië behoorlijk vol en rijk van smaak zijn.
Hoe lang kan ik een fles Pinot Noir bewaren? Dit hangt af van de kwaliteit. Eenvoudige wijnen drink je binnen 2-3 jaar. Topwijnen uit de Bourgogne kunnen moeiteloos 10 tot 20 jaar rijpen.
Bekijk onze volledige collectie en ontdek onze pinot noir aanbevelingen voor de actuele favorieten van onze sommeliers!
